arhitekt Gonçalo Byrne
projekt Zgrada i trg Eça de Queirós, Leiria, Portugal
napisao Jorge Figueira

 

Gonçalo Byrne jedan je od najuglednijih portugalskih arhitekata. Njegov rad, koji traje već pet desetljeća, uvijek se odlikovao istovremenim usmjeravanjem prema urbanoj dimenziji i stvarnoj arhitektonskoj formalizaciji projekata. Urbano u Byrneovom radu ima zemljopisnu konotaciju, opsežno čitanje teritorija; arhitektonsko se odnosi na jezik zgrada koji je učinkovitiji u određenim okolnostima. Byrne tako uspijeva kombinirati trajne i efemerne vrijednosti, postižući visok stupanj dosljednosti i sveobuhvatnu ravnotežu.

 

Prema stanovitoj tradiciji portugalske arhitekture, već postojeće i moderno, arhaično i novo, mogu biti u dijalogu bez teoretske kontradikcije. Byrne pripada ovoj inkluzivnoj tradiciji koja je, međutim, veoma usmjerena prema disciplini arhitekture. Nakon što je sudjelovao u socijalnim stambenim programima kao što su Casal das Figueiras (Setúbal), u okviru SAAL-a (Ambulantna usluga lokalne podrške) te projektirao mitskog Pink Panthera (Chelas, Lisabon), Byrne je i dalje socijalno osjetljiv arhitekt. Byrne na svoj delikatan način stavlja stanovnika, korisnika i društvenost, koju arhitektura može proizvesti, u središnji položaj.